Dalton

Dalton
In schooljaar 2016-2017 zijn we gestart met een teamtraining op gebied van Dalton onderwijs. 

Deze keuze is tot stand gekomen, omdat we – gezien de krimp- ons onderwijs anders moeten gaan organiseren. Binnen het werken met combinatiegroepen is er behoefte om kinderen meer zelfverantwoordelijkheid te geven, om zo de betrokkenheid  te vergroten en het zelfstandig werken te verbeteren. Kinderen zullen zelf steeds meer moeten leren plannen. We wilden dit alles samen op een eenduidige manier gaan vormgeven, vandaar dat het team zich samen georiënteerd heeft op andere onderwijsvormen en een keuze gemaakt heeft voor Dalton.

Het Daltononderwijs bestaat bijna honderd jaar. Er is veel veranderd, maar de drie pedagogische ankerpunten blijven actueel:

* Vrijheid in gebondenheid

Grenzen stellen
Grenzen stellen op een school leren kinderen door zelfstandig werken kennis en ervaring op te doen. Vrijheid is noodzakelijk om eigen keuzes te kunnen maken, eigen wegen te vinden. Maar vrijheid betekent niet dat alles zomaar kan en mag. ‘De ideale vrijheid is geen vrijblijvendheid en nog minder is het ongedisciplineerdheid. Het kind dat maar doet waar het zin in heeft, is niet vrij. Integendeel, het wordt een slaaf van slechte gewoontes, egoïstisch en ongeschikt voor een leven met anderen’, zei pedagoge Helen Parkhurst al in 1922. Parkhurst is de grondlegster van het Daltononderwijs. De leerkracht biedt iedere leerling structuur om vrijheid binnen grenzen te kunnen leren hanteren. 

Verantwoordelijkheid leren 
Vrijheid betekent in het Daltononderwijs: kunnen omgaan met verantwoordelijkheid. Uitgangspunt is het vertrouwen in de eigen kracht van ieder kind. Leerkracht en leerling maken samen afspraken over de leerstof. De leerling schat zelf in wat het nodig heeft om een taak te kunnen doen en in hoeveel tijd. Achteraf legt het verantwoording af aan de docent. 

Stap voor stap
Het leren omgaan met vrijheid gaat stap voor stap. Bij kleuters gaat het om kleine, overzichtelijke keuzetaken die ze zelfstandig uitvoeren. Naarmate kinderen zich verder ontwikkelen, worden taken omvangrijker en complexer. Net als op alle scholen wordt de inhoud van de leerstof grotendeels bepaald door de richtlijnen van de overheid, samenleving, schoolplan en dergelijke. 

Op onze school zijn de kernwaarden vrijheid/verantwoordelijkheid o.a. terug te zien in duidelijke afspraken in de verschillende ruimtes en in ons werk met het planbord en het weekrooster. 

* Zelfstandigheid 

Zelfstandig werken
Laetare wil kinderen vormen die zelfstandig kunnen denken en handelen. Wij willen kinderen o.a. leren hoe ze keuzes kunnen maken. Dat zal voor een ieder verschillen en daar houden wij rekening mee. Ieder kind heeft recht op optimale kansen om zichzelf te ontwikkelen. Daarom streven we er naar om op de Laetare het zelfstandig werken een plek te geven binnen ons onderwijs. Steeds weer stellen wij ons en in samenspraak met de leerling de vraag; wat heb je nodig om iets te kunne leren. De leerkracht begeleidt hier de leerling in. De weektaak is het middel om de zelfstandigheid te bevorderen. Hierdoor weten de leerlingen waar ze welk moment (leerkracht-gebonden activiteit, instructiemoment of een zelfstandig moment kunnen verwachten) Daarnaast is het hanteren een doorgaande lijn m.b.t regels en routines van essentieel belang (bijvoorbeeld, afspraken in de hal, hoe om te gaan met materialen etc.)

 * Samenwerking

Respect voor de ander
Om later als volwassene te kunnen deelnemen aan de samenleving moet je leren samenwerken. Ook met mensen die je niet zelf kiest. Daarom wordt op Laetare aandacht besteed aan het spelen en werken in groepjes. Meestal gaat het om leerlingen uit dezelfde klas die samen een opdracht uitvoeren, maar ook gebeurt het dat leerlingen van verschillende leeftijden samenwerken. Al doende leren ze te luisteren naar elkaar en respect te hebben voor elkaar. Ieder mens is immers verantwoordelijk voor zichzelf en voor zijn omgeving. Ook maken wij gebruik van samenwerkingsvormen tijdens de instructielessen. Het maatjessysteem zorgt ervoor dat leerlingen samenwerken met veel verschillende klasgenootjes.

Sinds augustus 2015 werken wij met het programma ‘Vreedzaam’. Dit programma werkt van groep 1 tot en met groep 8 aan burgerschapsvorming en sociale competenties. Met het programma zorgen wij allereerst voor een goed pedagogisch klimaat, waarin onze kinderen:

• de sociale en emotionele vaardigheden leren, die zij nodig hebben in de maatschappij,
• op een prettige en veilige manier samen spelen en leren
• en waarin allen die bij de school betrokken zijn, leerlingen, leerkrachten, ouders, de geledingen, vrijwilligers en begeleiders, met plezier en betrokkenheid samenwerken.

Hiermee bereiden wij de leerlingen voor op het innemen van hun plek in de maatschappij.
Deze waarden zijn binnen het Daltononderwijs aangevuld met de drie kernwaarden:

• Effectiviteit/doelmatigheid
• Reflectie
• Borging 

Effectiviteit/ doelmatigheid 
De Laetare is gericht op een effectieve inzet van tijd, menskracht en middelen. Een taak als drager van de te leren vaardigheden en kennis biedt optimaal gelegenheid om tot een doelmatige inrichting te komen. Een taak op maat houdt een leerling doelmatig en functioneel bezig. 

Reflectie
Op schoolniveau vindt reflectie over het onderwijs voortdurend plaats. Reflectie en evaluatie dragen in hoge mate bij tot een verkenning van de leerweg om het beoogde doel te bereiken. Deze, relatief nieuwe en nog te ontdekken, kernwaarde zal vooral gericht zijn om leerlingen met de juiste vragen te laten nadenken over hun eigen leerproces. 

Borging 
“Door verschillen te delen, vermenigvuldigt de kwaliteit” 
Zowel het teamleren als persoonlijke ontwikkeling heeft bij ons hoge prioriteit.
De gemaakte afspraken borgen wij in ons handboek.

Deze waarden passen precies binnen onze visie op onderwijs en bij onze missie ‘Samen Uniek’.
We willen de eigenheid van Laetare behouden en ons daarbij stapsgewijs samen ontwikkelen richting Dalton onderwijs.  

Aankomend schooljaar volgen wij de teamscholing via Saxion Daltonopleiding Deventer. 

We willen m.b.t. planborden en werkroosters doorgaande lijnen aanbrengen voor de gehele school, zodat we nog meer afstemming bereiken dan nu het geval is. Dit schept voor kinderen duidelijkheid en geeft vertrouwen. In de toekomst willen we naast het werken met een rapport wellicht ook werken met portfolio’s. We willen dat kinderen meer de kans krijgen om te gaan laten zien waar ze goed in zijn en trots op zijn. Dat kan d.m.v. een dictee zijn, maar ook d.m.v. een tekening die erg goed is gelukt. Onze ambitie is om dit uiteindelijk te gaan koppelen aan ik-doelen: waar zou ik de komende tijd nog aan willen werken en hoe ga ik dat doen? 

Iedere leerkracht doet daarnaast in zijn of haar groep Dalton-experimenten.  Vanaf 2018-2019 wordt er gewerkt met ‘hal-kaarten’. De kinderen krijgen vrijheid (binnen kaders) en vinden dit erg fijn. 

In meerdere groepen worden de rekentoetsen voorafgaand aan het blok afgenomen. Het blijkt dat heel veel kinderen op veel onderdelen toch al het nodige beheersen. Hier kunnen we onze instructie en het aanbod op aanpassen. Zo krijgen kinderen die de stof al beheersen minder instructie en meer kans om te werken aan verrijking en verdieping. Anderzijds houden we ‘meer tijd’ over  tijdens de les voor de kinderen die wel extra instructie nodig hebben. De instructie wordt zo gerichter gegeven.